01. Over het model: Hoe werkt het model?
Het model gaat uit van een basisprognose waarin de uitkomsten staan van de bevolkings-, leerlingen- en bekostigingsprognose. Het scenariomodel biedt de mogelijkheid om verschillende varianten door te rekenen door het maken van scenario’s. Om deze scenario’s te maken, kun je bepaalde aannames met lokale kennis veranderen. Zo kun je intuïtief aan de slag. In de technische toelichting wordt het model nader toegelicht. Deze kun je downloaden op de homepage.
02. Over het model: Van welke data wordt gebruik gemaakt?
In het model maken we gebruik van formatie- en (leerling)teldata van DUO, van de regionale bevolkingsprognose van het CBS/PBL en van bevolkingsgegevens van het CBS. Lees meer over de brondata in de technische toelichting, te downloaden op de homepage.
De gegevens in de prognoserapportages zijn afkomstig van verschillende bronnen en hebben daarom andere peildata. Onderstaand schema geeft een overzicht van de gebruikte bronnen en de daarbij behorende peildata. De meest recent gebruikte bestanden worden inzichtelijk gemaakt op de overzichtspagina van de basisprognose.
| Bron | Soort gegevens | Peildatum |
|---|---|---|
| Duo | Leerlinggegevens | 1 oktober |
| Duo | Formatiegegevens | 1 oktober |
| Duo | Gegevens over de locatie van scholen/vestigingen | 1 oktober |
| CBS | Bevolkingsgegevens | 1 januari |
| CBS | Bevolkingsgegevens, naar leeftijd en gemeente | 1 januari |
| PBL | Bevolkingsprognose | Tweejaarlijkse prognose. In de tussenliggende jaren worden de gegevens geactualiseerd met de meest recente actualisatiecijfers van de bevolkingsontwikkeling. |
03. Over het model: Wanneer wordt het scenariomodel geactualiseerd?
Het Scenariomodel PO wordt geactualiseerd op basis van de laatstverschenen gegevens. Hier kan enige vertraging in optreden voordat de cijfers beschikbaar zijn. Welke versie van het rekenmodel en de diverse bronnen in het model zijn verwerkt, kun je zien links onder op de homepage; Peildata gegevens.
04. Over het model: Rekent het model met schooljaren of met kalenderjaren?
Het model rekent met schooljaren. Waar in de rapporten het jaartal 2021 staat, moet dat worden gelezen als schooljaar 2021-2022 enzovoorts. In de rapporten met de bevolkingsprognose betreft het echter kalenderjaren.
05. Over het model: Hoe betrouwbaar is het model?
De betrouwbaarheid van het model hangt samen met de betrouwbaarheid van de invoer van het model en van de veronderstellingen waarmee wordt gerekend. De invoerbestanden van het model zijn afkomstig van DUO en het CBS. Om te voorspellen hoeveel kinderen er in de toekomst naar school gaan, wordt de regionale bevolkingsprognose van het CBS en PBL gebruikt. Een bevolkingsprognose heeft altijd een bepaalde onzekerheid. Daarom kunnen gebruikers van het rekenmodel ook hun eigen bevolkingsprognose doorrekenen met het model. Het model gaat er voor de basisprognose van uit dat er geen wijzigingen optreden in bijvoorbeeld de mate waarin kinderen uit het ene postcodegebied kiezen voor een bepaalde school. Maar ook dit kan gewijzigd worden door gebruikers van het rekenmodel.
06. Over het model: Zijn fusies in het model verwerkt?
Ja, fusies van scholen en/of vestigingen zijn door ons verwerkt in het model.
07. Over het model: Is het scenariomodel ook bedoeld voor het speciaal (basis) onderwijs?
Het scenariomodel beperkt zich op dit moment enkel tot het (speciaal) basisonderwijs. Het speciaal onderwijs is buiten beschouwing gelaten, even als de internationale scholen en de scholen voor ‘varende kinderen’. Wanneer een bestuur naast reguliere basisscholen ook scholen voor speciaal basisonderwijs heeft, dan moeten de prognoses hier apart voor worden opgevraagd.
08. Over het model: Wat is de peildata van de gebruikte data?
De gegevens in de prognoserapportages zijn afkomstig van verschillende bronnen en hebben daarom andere peildata. Onderstaand schema geeft een overzicht van de gebruikte bronnen en de daarbij behorende peildata. De meest recent gebruikte bestanden worden inzichtelijk gemaakt op de overzichtspagina van de basisprognose.
| Bron | Soort gegevens | Peildatum |
|---|---|---|
| Duo | Leerlinggegevens | 1 oktober |
| Duo | Formatiegegevens | 1 oktober |
| Duo | Gegevens over de locatie van scholen/vestigingen | 1 oktober |
| CBS | Bevolkingsgegevens | 1 januari |
| CBS | Bevolkingsgegevens, naar leeftijd en gemeente | 1 januari |
| PBL | Bevolkingsprognose | Tweejaarlijkse prognose. In de tussenliggende jaren worden de gegevens geactualiseerd met de meest recente actualisatiecijfers van de bevolkingsontwikkeling. |
09. Over de invoerdata achter het model: Wat is de ‘basisgeneratie’?
De basisgeneratie voor het primair onderwijs bestaat uit de bevolking van 4 t/m 12 jaar, de referentieleeftijd voor het primair onderwijs, waarbij de 12-jarigen voor 30 procent meetellen.
10. Over de invoerdata achter het model: Wat is een RPA?
Een RPA is een gebied afgebakend door de Regionale Platforms Arbeidsmarkt voor informatie over de arbeidsmarkt. Iedere gemeente is toegewezen aan een bepaald RPA-gebied. De 34 RPA-gebieden zijn in 2002 afgeleid uit 131 werkgebieden van de Centrums voor Werk en Inkomen (CWI). Vaak zijn deze gebieden kleiner dan provincieniveau en daardoor interessanter als benchmarkgebied voor een bestuur. Als je wilt weten onder welk RPA-gebied de gemeente valt die je zoekt, kun je dat vinden via de website van het CBS.
11. Over de leerlingprognose: De prognosecijfers wijken af van andere bronnen. Wat betekent dit?
Tussen prognosemodellen kunnen de aannames over de bevolkingsprognose en de leerlingstromen van elkaar verschillen. Het Scenariomodel PO gaat er in het basisscenario van uit dat er geen wijzigingen optreden in bijvoorbeeld de mate waarin kinderen uit het ene postcodegebied kiezen voor een bepaalde school. Deze aannames kunnen afwijken van andere bronnen of van je eigen aannames over toekomstige wijzigingen over bevolkingsontwikkeling of leerlingstromen. Daarom kun je ook jouw eigen bevolkingsprognose doorrekenen bij het werken met scenario’s. Bij het opstellen van eigen scenario’s kun je alternatieve aannames die aan de basisprognose ten grondslag liggen, aanpassen. Als je bijvoorbeeld kennis hebt over toekomstige nieuwbouw in de omgeving van de school, dan kun je dit doorrekenen door de bevolkingsprognose en het marktaandeel in die postcodegebieden aan te passen. Je krijgt dan inzicht in de bandbreedte van de verwachte leerlingaantallen en -bekostiging.
12. Over de leerlingprognose: Waarom is gekozen voor de indeling in postcodegebieden (pc4) en niet voor wijk- en buurtcombinaties (pc6)?
Dit heeft te maken met de beschikbaarheid van data. Veel gegevens die het model nodig heeft om te kunnen rekenen zijn wel beschikbaar op postcode-niveau (4 cijfers), maar niet op het niveau van de wijk- en buurtcombinaties (4 cijfers + 2 letters).
13. Over de leerlingprognose: Waarom wordt het aantal leerlingen bij enkele postcodegebieden afgerond op 5-tallen?
Indien er minder dan 5 kinderen voorkomen in een postcodegebied, wordt het aantal afgerond naar 0 of 5. Dit is op verzoek van het CBS, dat de data voor dit overzicht heeft geleverd. In het rekenmodel wordt echter op de achtergrond wel gerekend met de niet-afgeronde aantallen.
14. Over de leerlingprognose: Wat is een samenwerkingsverband?
Een samenwerkingsverband is een samenwerking tussen verschillende scholen om alle kinderen een passende onderwijsplek te bieden. Het samenwerkingsverband maakt afspraken over welke begeleiding de reguliere scholen bieden, welke kinderen een plek krijgen in het (voorgezet) speciaal onderwijs ((v)so) en over de verdeling van de ondersteuningsmiddelen. In de huidige situatie werken alle basisscholen en speciale scholen voor het basisonderwijs samen in circa 240 samenwerkingsverbanden. Bekijk de samenwerkingsverbanden (SWV) in het passend onderwijs volgens de definitieve regio-indeling die op 1 januari 2013 is ingegaan.
15. Over de formatie: De realisatiegegevens over mijn leerlingen / formatie in het model komen niet overeen met mijn cijfers.
Voor de personeel- en leerlinggegevens wordt gebruik gemaakt van invoerbestanden afkomstig van DUO. De peildatum is 1 oktober van het meest recente jaar in jouw prognose. Deze data worden altijd met enige vertraging beschikbaar gesteld voordat wij het model kunnen actualiseren. De getallen uit het meest recente jaar zijn voorlopige cijfers (de verschuivingen na 1 oktober worden een jaar later met terugwerkende kracht bijgewerkt). De formatiedata is aangeleverd door jouw salarisverwerker aan DUO. Het kan voorkomen dat de administratie fouten bevat. Het is mogelijk om zowel de formatiedata als de leerlingtellingen te overschrijven.
16. Over het maken van een eigen scenario: Hoe kan ik de GGL veranderen?
Het model hanteert standaard de landelijke Gewogen Gemiddelde Leeftijd voor alle scholen. Als je werkt met scenario’s kun je de schoolspecifieke GGL van het personeel per BRIN aanpassen, op peildatum 1 oktober. Dit kun je doen bij de optie ‘bewerk scenario’.
17. Over het maken van een eigen scenario: Wat betekenen de totalen in de uitkomsten van eigen scenario's?
Wanneer je een Eigen Scenario maakt, verschijnen de uitkomsten van de Basisprognose en de uitkomsten van het Eigen Scenario (herkenbaar aan de naam die je aan jouw scenario hebt gegeven) in een tabel. In de onderste rij van deze tabel zie je 'totalen'. Deze 'totalen' zijn een optelsom van de uitkomsten van de Basisprognose en het Eigen Scenario. Deze 'totalen' hebben geen toegevoegde waarde, dit heeft een technische oorzaak en kan helaas niet verwijderd worden. De informatie die wel belangrijk is zijn de uitkomsten van de Basisprogrognose, deze zijn beleidsarm. En de uitkomsten van jouw Eigen Scenario, deze is beleidsrijk met de aanpassingen die je hebt doorgevoerd om tot jouw scenario te komen.
18. Over het maken van een eigen scenario: Kan ik de leerling-leraarratio aanpassen?
Nee. De leerling-leraarratio is een uitkomst van het aantal leerlingen gedeeld door het aantal FTE. Wanneer je gaat variëren met groepsgrootte (bijvoorbeeld een leraar op 100 leerlingen, zodat ruimte ontstaat voor individuele begeleiding (1-op-1)) blijft de leerling-leerlingratio gelijk. Variëren is groepsgrootte is een roostervraagstuk.
19. Over het maken van een eigen scenario: Zijn mijn scenario’s zichtbaar voor anderen?
Nee. Alle door jou ingevoerde scenario’s zijn niet zichtbaar voor anderen. Je persoonlijke inlogcode zorgt ervoor dat alleen jij toegang hebt tot de scenario’s.
20. Over strategische personeelsplanning: Hoe verhoudt het scenariomodel zich tot Strategische personeelsplanning?
Strategische personeelsplanning is een methodiek voor meerjarig HRM-beleid. Het scenariomodel leent zich uitstekend als input voor deze methodiek, bijvoorbeeld voor het maken van een omgevingsscan op de toekomst. Zo kunnen bijvoorbeeld de gegevens afkomstig uit het scenariomodel, zoals het verwachte aantal leerlingen en de verwachte formatie, ondersteuning bieden bij het ontwikkelen van een meerjaren strategisch personeelsplan.
21. Overige vragen: De printmarges van de rapportages kloppen niet. Wat kan ik hieraan doen?
Dit heeft te maken met de standaardinstellingen van je computer.
22. Overige vragen: Mag ik de cijfers van het scenariomodel publiceren?
Alle rechten, waaronder alle intellectuele eigendomsrechten op alle inhoudelijke informatie en het beeldmateriaal op de website, blijven te allen tijde voorbehouden aan het Arbeidsmarktplatform PO. Publiceren van data afkomstig van het scenariomodel is alleen toegestaan met gebruik van de bronvermelding. Neem hiervoor contact met ons op. Klik hiervoor op de Disclaimer links onderaan in beeld.
